polski

Temat: Kryzys światopoglądowy i religijny w trenach Jana Kochanowskiego.

Treny powstały  w 1580 r., w wieku XVI.

Cykl składa się z 19 utworów, opisujących rozpacz autora,  który stracił córkę.

Na czym polega nowatorstwo Trenów?

Klasyczny tren	różnice	Treny Kochanowskiego
Władca, sławna osoba, autorytet	Bohater	Urszula Kochanowska i Jan Kochanowski
Zasługi, czyny zmarłego	Tematyka	Cierpienie, żal, dylematy religijne i filozoficzne  autora.
Ściśle określony schemat	budowa	schemat jednego trenu został zastosowany do  całego cyklu.

Tren IX- rozrachunek  z filozofią stoicką.

Kupić by cię, Mądrości, za drogie pieniądze!
Która, jeśli prawdziwie mienią, wszytki żądze,
Wszytki ludzkie frasunki umiesz wykorzenić,
A człowieka tylko nie w anioła odmienić,
Który nie wie, co boleść, frasunku nie czuje,
Złym przygodom nie podległ, strachom nie hołduje.
Ty wszytki rzeczy ludzkie masz za fraszkę sobie,
Jednaką myśl tak w szczęściu, jako i w żałobie
Zawżdy niesiesz. Ty śmierci namniej się nie boisz,
Bezpieczna, nieodmienna, niepożyta stoisz.
Ty bogactwa nie złotem, nie skarby wielkimi,
Ale dosytem mierzysz i przyrodzonymi
Potrzebami. Ty okiem swym nieuchronionym
Nędznika upatrujesz pod dachem złoconym,
A uboższym nie zajźrzysz szczęśliwego mienia,
Kto by jedno chciał słuchać twego upomnienia.
Nieszczęśliwy ja człowiek, którym lata swoje
Na tym strawił, żebych był ujźrzał progi twoje!
Terazem nagle z stopniów ostatnich zrzucony
I między insze, jeden z wiela, policzony.

SYTUACJA LIRYCZNA

Podmiotem lirycznym to mędrzec, który całe życie się kształcił po to żeby być  kimś sławnym i mądrym.  Wierzył, że mądrość pomoże mu w życiu (swoje życie przedstawił jako wchodzenie po schodach do świątyni). Pewnego dnia umarła mu córka i stracił sens  życia, zwątpił w ideały stoickie (nagle zaczął spadać i znalazł się  wśród zwykłych ludzi). Teraz gotowy jest mądrość kupić, choć wie, że jest to niemożliwe. Wylicza jej zalety, które wcześniej wydawały mu się prawdziwe:

  Człowiek dzięki mądrości staje się mocniejszy, szczęśliwszy i odpowiedzialny za swoje życie. Niestety nie zawsze dzięki niej można zapanować nad emocjami i pogodzić się ze stratą.