polski

1.  Wiersze: Jan Kochanowski (ur. 1530), trzy pierwsze strofy Pieśni o dobrej sławie, s. 47  oraz Wacław  Potocki (ur. 1621) Człowiek,

2.    Rzeźby: Michał Anioł Dawid (1504 r.) oraz Gianlorenzo Bernini Apollo i Dafne (1624 r.), s. 100,

3.    Obrazy: Sandro Botticelli Mars i Wenus (1483 r.), s. 42–43 oraz Peter Paul Rubens Minerwa chroniąca Pax przed Marsem (1630 r.), s. 102–103.

Wacław Potocki Człowiek

Co jest głowa? Gęstego pełen garniec błota.

Co nos? Odchód plugastwa, że mówić sromota¹.

Oczy? Bańki łez, które rzewnym płaczem cedzą,

ledwie się o frasunku² od serca dowiedzą.

Cóż uszy? Dziury na wiatr. Gęba? Do wychodu.

Brzuch? Beczka pełna gnoju i zgniłego smrodu.

I czegóż się tedy, z czego, głupi, pysznisz, człecze?

I stąd cię śmierć do grobu leda w dzień wywlecze,

gdzie dognijesz do ostatka. Ani z tobą dary

I tytuły fortuny nie pójdą na mary³.

Inszy się rozpościerać w tym będzie⁴ po tobie,

a ty, jakoś był ziemią, ziemią będziesz w grobie.

[1] Sromota – wstyd.

2 Frasunek – zmartwienie.

3 Na mary – do trumny.

4 Inszy się rozpościerać w tym będzie – ktoś inny będzie z tego korzystał

	Renesans	Barok
poezja (postrzeganie człowieka)	- odpowiedzialność człowieka za kształt własnej egzystencji; odróżnienie człowieczeństwa od życia bydlęcego - o wartości człowieka decyduje siła jego ducha i umysłu, a także działania podejmowane na rzecz dobra publicznego - człowiek jako istota wyróżniona przez Boga (korona stworzenia), obdarzona rozumem, mową i wolną wolą - ciało ludzkie podlega śmierci i zniszczeniu, ale po człowieku zostaje dobra słowa (pamięć jego czynów wśród potomnych), unieśmiertelniająca dokonania jednostki	- człowiek jest głupi i pyszny, ma niczym nieuzasadnione poczucie własnej wartości, - nawiązanie do słów Boga, wyganiającego pierwszych ludzi z raju; podkreślenie marności i grzeszności człowieka (jakoś był ziemią, ziemią będziesz w grobie) - bezwartościowość i brzydota ludzkiego ciała, wynikająca z ludzkiej fizjologii - krótkość i kruchość ludzkiego życia oraz nieuchronność śmierci (określonej dosadnie jako gnicie), która przekreśla wszystkie ziemskie dokonania człowieka - słownictwo wartościujące negatywnie (plugastwo) lub o negatywnych konotacjach (błoto); leksyka nacechowana ekspresywnie (gęba)
rzeźba (sposób przedstawienia człowieka)	- klasyczne piękno (brak emocji na twarzy - statyczność przedstawienia - piękno i doskonałość ludzkiego ciała (proporcjonalność i harmonijność rzeźby)	- motyw metamorfozy - piękno uchwycone w ruchu (dynamizm - gwałtowne emocje na twarzy Dafne (ekspresyjność)
malarstwo (kształt plastyczny obrazów)	- idealizacja przedstawienia kobiety i natury - atmosfera spokoju, łagodności, bezpieczeństwa - jasne kolory - harmonijna kompozycja (dwie główne postaci w dwóch przeciwległych rogach obrazu) -postaci zastygnięte w statycznych pozach	- kompozycja diagonalna ( oparta na przekątnej) - żywe, wyraziste kolory - kontrasty widoczne w operowaniu światłem i kolorem - dynamizm (gwałtowne ruchy, wyraziste gesty i nienaturalne pozy postaci) - atmosfera niepokoju, walki, zagrożenia horror vacui – brak pustego tła, bogactwo elementów sensualizm przedstawienia

renesans

barok

światopogląd (marność człowieka – wielkość człowieka; optymizm – pesymizm)

estetyka (harmonia – dysharmonia, dynamizm - statyczność, spokój – niepokój)

MAPA BAROKU podręcznik (s. 98–101, s. 107–108, s. 115).

	Wynalezienie teleskopu, mikroskopu uświadomienie społeczeństwu, że świat nie ma końca

 

Rubens , Rembrandt , Caravaggio

Wiek XVII do połowy XVIII wieku

	ramy czasowe	odkrycia naukowe		artyści
nazwa    barocco - - perła  o nieregularnym kształcie		barok		Pisarze - nurt metafizyczny Mikołaj Sęp-Szarzyński - nurt dworski Jan Andrzej Morsztyn, Daniel Naborowski - nurt sarmacki Wacław Potocki   wielcy ludzie baroku
polityczna To okres długotrwałych wojen  na tle religijnym, które  doprowadziły do wyludnienia Europy zachodniej	sytuacja w Europie	Religijna Powstanie  odłamów chrześcijańskich Powołanie ruchu kontrreformacyjnego, służącego odnowie kościoła katolickiego.	Człowiek jest tylko trzciną, najwątlejszą w przyrodzie, ale trzciną myślącą.	filozofowie i naukowcy Błażej  Pascal

Sentencje Pascala- filozofa epoki:                   

Człowiek jest tylko trzciną, najwątlejszą w przyrodzie, ale trzciną myślącą.

Człowiek jest istotą, która jest podatna na cierpienie i ma tego pełną świadomość. Życie człowieka jest kruche, schematyczne i zarazem niepowtarzalne.